แร่ธาตุ Mineral. เป็น หนึ่งในห้าของอาหารหลักทั้งหมด 5 หมู่ และควรกินให้ครบ ไม่ว่าทั้งคนและสัตว์
ในบทความนี้ จะโฟกัสที่แร่ธาตุ สำหรับวัวควาย แพะแกะ
โดย จะแบ่งเป็น แร่ธาตุหลัก และ แร่ธาตุรอง
แร่ธาตุหลัก (Macromineral) คือแร่ธาตุที่วัวควายต้องการ ในปริมาณที่มาก รวมประมาณ 99%ของแร่ธาตุทั้งหมดที่ร่างกายต้องการ ได้แก่ แคลเซี่ยม ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม โพแทสเซี่ยม เกลือ และ กำมะถัน
แร่ธาตุรอง (Micrmineral หรือ Trace mineral). คือแร่ธาตุที่วัวควายต้องการ ในปริมาณที่น้อยมาก รวมประมาณ 1%ของแร่ธาตุทั้งหมดที่้ร่างกายต้องการ แต่ขาดไม่ได้ ได้แก่ ธาตุเหล็ก แมงกานีส ทองแดง สังกะสี ซีลีเนี่ยม โคบอลต์ และ ไอโอดีน บางสถาบันอาจจะนับรวม โครเมี่ยม โมลิบดีนัม นิกเกิ้ล
แร่ธาตุทั้งหลัก และ แร่ธาตุรอง มีควาามสำคัญทั้งในด้าน การดำรงชีวิต การเจริญเติบโต และการสืบพันธุ์การให้ผลผลิต การทนทานและภูมิคุ้มกันโรค
วิธีการให้ แล้วแต่รูปแบบกการเลี้ยง ยกตัวอย่างเช่น
- แร่ธาตุแบบก้อน เหมาะสำหรับวัวควายที่ปล่อยไปกินหญ้าตามแปลง หรือกินหญ้าหรือฟางที่ผู้เลี้ยงจัดหามาให้
- แร่ธาตุแบบผง (พรีมิกซ์ premix) โดยมักจะมีวิตามินรวมอยู่ด้วย เหมาะกับกรณีที่ ผสมกับอาหารข้นหรือวัตถุดิบอื่นๆเช่นรำ ให้กิน
- ส่วนวิธีที่ไม่แนะนำเลย คือ การละลายน้ำให้กิน