วัคซีน คือเชื้อโรคที่ตายแล้ว หรือถูกทำให้อ่อนแรง จนไม่สามารถก่อให้เกิดโรคหรือความรุนแรงกับตัวสัตว์ แต่จะทำให้สัตว์สร้างภูมิคุ้มกันต่อเชื้อโรคนั้นๆ
ในเมืองไทย วัคซีนที่ใช้ในปัจจุบัน จะมีอยู่ 3 ชนิด สำหรับ3 โรค ดังนี้
1. วัคซีนโรคปากและทำเปื่อย เป็นเชื้อไวรัสที่ตายแล้ว
ให้โดยฉีดเข้าใต้ผิวหนังตัวละ2 ซีซี โดยฉีด ทุก 6 เดือน โดยลูกวัวเริ่มฉีดได้ที่อายุ4-6 เดือน ตัวละ 2 ซีซี
2. วัคซีนโรคคอบวม หรือ เฮโมราจิก เซพติกซีเมีย เป็นเชื้อแบคทีเรียที่ตายแล้ว ให้โดยฉีดเข้ากล้ามเนื้อลึกๆ ตัวละ1ซีซี (ถ้าเป็นวัวตัวใหญ่ ใช้เข็มยาว 1.5 นิ้ว ถ้าเป็นลูกวัว ใช้เข็มยาว1 นิ้ว) โดยฉีดทุก 6 เดือน หรือ 1ปี แล้วแต่การระบาด โดยลูกวัวเริ่มฉีดได้ที่อายุ 4-6
3.วัคซีนโรคลัมปี้สกิน เป็นเชื้อเป็น คือเชื้อไวรัสที่ถูกทำให้อ่อนกำลังลง ให้โดยการฉีดเข้าใต้ผิวหนัง ตัวละ 2 ซีซี
ส่วนลูกวัว ถ้าแม่ไม่เคยได้รับวัคซีนลัมปี้สกิน สามารถให้วัคซีนได้ตั้งแต่อายุ2 สัปดาห์ ส่วนลูกวัวที่แม่เคยได้รับวัคซีนมาแล้ว สามารถให้วัคซีนได้ที่อายุ 6เดือนขึ้นไป
ข้อคำนึง
- วัคซีนโรคปากและเท้าเปื่อยและวัคซีนโรคคอบวม สามารถให้พร้อมกันได้
- วัคซีนโรคลัมปี้สกิน ไม่ควรให้พร้อมวัคซีนตัวอื่น และการให้ ควรห่างจากวัคซีนตัวอื่นอย่างน้อย 2 สัปดาห์
-วัคซีนลัมปี้สกิน เป็นเชื้อเป็น เมื่อละลายน้ำกลั่นแล้ว ควรใช้ให้หมดในครั้งนั้น
-วัคซีนทุกชนิด เก็บในตู้เย็นช่องธรรมดาเท่านั้น
-ควรถ่ายพยาธิ วัวเป็นประจำ ปีละ 2 ครั้งเป็นอย่างน้อย เพราะถ้าพยาธิเยอะ ประสิทธิภาพวัคซีนจะลดลง
-พยาธิเม็ดเลือดก็ทำให้ประสิทธิภาพวัคซีนลดลงเช่นกัน
-สัตว์ที่ป่วย ก็จะทำให้ได้ประสิทธิภาพลดลงเช่นกัน
-การให้วัคซีนเมื่อสัตว์ป่วยเป็นโรคนั้นๆแล้ว ไม่เกิดประโยชน์อะไร