สิ่งที่จำเป็นกว่าวิตามิน แร่ธาตุ ในการเลี้ยงวัว

การเลี้ยงวัวให้แข็งแรงนั้น นอกจากโปรแกรมดูแลสุขทั่วไป
อันได้แก่ วัคซีนและการถ่ายพยาธิแล้ว
สิ่งที่สำคัญกว่ายาบำรุงต่างๆนั่นก็คือ อาหารการกิน

ก็เหมือนมนุษย์เรานี่หล่ะ อาหารเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในปัจจัย4
ถ้าขาดอาหาร จะทำให้ผลผลิตลดลง โตช้า มีปัญหาเรื่องการสืบพันธุ์  ป่วยง่าย ความต้านทานโรคลดลง และตายในที่สุด(ต่อให้มียาบำรุงดีแค่ไหนก็ตาม)

หลักการให้อาหารวัวควาย ไม่มีหลักตายตัว มันเป็นศาสตร์และศิลป์ ยกตัวอย่างง่ายๆ เช่น
-อาหารวัว ประกอบไปด้วย 2 ส่วน คืออาหารหยาบ และอาหารข้น
-อาหารหยาบ เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้  ต้องมีให้กินอย่างน้อยๆ 6 กก ถ้าเป็นหญ้าสด หรือ 1.5 กก ถ้าเป็นฟาง เพราะมีผลต่อการเคี้ยวเอื้อง(กรณีวัว น้ำหนักประมาณ400 กกฺ)
-วัวกินแต่อาหารหยาบอย่างเดียวได้ ถ้าเป็นอาหารหยาบที่คุณภาพดี เช่นหญ้าสด ใบกระถิน  ( แม่วัวกินหญ้าสดวันนึงประมาณ 30 -40 กก.) 
-แต่ถ้าอาหารหยาบคุณภาพไม่ดี เช่นฟางข้าว  ต้องเสริมอาหารข้นด้วย 
-อาหารข้น คืออาหารที่เยื่อใยต่ำ  แต่ให้พลังงานหรือโปรตีน เช่นอาหารบริษัทยี่ห้อต่างๆ  หรือวัตถุดิบอื่นๆ เช่น กากถั่วเหลือง มันสำปะหลัง ข้าวโพด รำอ่อน เป็นต้น
-วิธีการดูว่า วัวได้รับอาหารเพียงพอมั้ย ง่ายๆก็คือต้องหมั่นสังเกตว่าวัวผอมไปมั้ย  ผอมเกินไปให้เพิ่มอาหาร อ้วนเกินไปให้ลดอาหาร
ส่วนวิตามินและแร่ธาตุ เป็นสิ่งที่จำเป็น ขาดไม่ได้ แต่ต้องการในปริมาณน้อย  

บทความนี้ ต้องการให้ผู้อ่านให้ความสําคัญกับการดูแลวัวเรื่องอาหารด้วย ไม่ใช่เน้นแต่อาหารเสริม หรือเน้นแต่วิตามิน แร่ธาตุ

#เหตุผลที่ฟางข้าวมีคุณค่าทางอาหารต่ำ เป็นเพราะว่า คุณค่าสารอาหารไปอยู่ที่เมล็ดข้าวหมดแล้ว