การดูแลลูกวัวแรกคลอดให้รอดดี

ลูกวัวเกิดใหม่เป็นอะไรที่เปราะบางพอสมควร ถ้าเลี้ยงแล้วรอดก็ย่อมเห็นผลกำไรที่ดี  แต่ถ้าตายคือขาดทุนและเสียกำลังใจพอสมควร (กว่าจะผสมติด กว่าจะตั้งท้องครบ)
ปัจจัยที่ทำให้ลูกวัวอ่อนแอหลังคลอด
ลูกวัวคลอดออกมาแล้วไม่แข็งแรง มีหลายปัจจัย ยกตัวอย่างเช่น
1.แม่มีสภาพร่างกายไม่แข็งแรง ผอมเกินไป 
ควรดูแลไม่ให้แม่วัวผอม โดยใช้การจัดการด้านอาหารการกิน
2.แม่มีอายุมาก แก่ (ผู้เลี้ยงทั่วไปน่าจะรู้อายุวัวตัวเองอยู่แล้ว)  
3.การขาดวิตามิน A D E และธาตุซีลีเนี่ยม ช่วงตั้งท้อง  ซึ่งป้องกันโดยผสมในอาหารให้กิน หรือฉีดให้แม่วัว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง 1-2 เดือนก่อนคลอด
4.การคลอดยาก อาจเกิดจากใช้พ่อพันธุ์ที่ไม่เหมาะสมกับขนาดแม่วัว ทำให้ลูกใหญ่เกินไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแม่วัวสาว  หรือกรณีอื่นเช่น แม่อ้วนเกินไป , ท่าคลอดผิดปรกติ
การที่คลอดยาก ทำให้ลูกอยู่ในท้องนานกว่าปรกติและขาดอากาศ ทำให้อ่อนแอ  ถ้าถุงน้ำคร่ำแตก ผ่านไป2 ชั่วโมง ลูกยังไม่ออก ควรทำการช่วยคลอด
5.แม่วัวป่วยเป็นโรค ซึ่งมีหลายโรค หากพบว่าป่วย ควรรีบรักษา วัคซีน การถ่ายพยาธิต้องครบถ้วน

ลูกวัวที่แข็งแรง ลักษณะ จะต้องยืนได้เร็ว ( 1 - 2 ชั่วโมงหลังคลอด )   กินนมเองได้ (3 -4 ชั่วโมงหลังคลอด  หากกินนมเองไม่ได้  ต้องช่วยลูกวัวให้ได้กิน

นมน้ัำเหลือง (Colostrum) ความสำคัญ   เป็นแหล่งพลังงาน วิตามิน และภูมิคุ้มกันโรค ซึ่งจำเป็นมาก และไม่มีสิ่งใดทดแทนได้  ถ้าลูกวัวไม่ได้กิน จะป่วยง่าย อ่อนแอ และต่อให้ดูแลดีก็มักจะตายในที่สุด   ลูกวัวควรได้กินนมน้ำเหลืองภายใน 12 ชั่วโมงหลังคลอด  ถ้าเกิน 24 ชั่วโมงค่อยมากิน จะไม่ได้ผล เพราะภูมิคุ้มกันจะดูดซึมผ่านทางเดินอาหารไม่ได้แล้ว

ลูกวัวกินนมเองไม่ได้  ไม่ว่าจะเป็นสาเหตุจากลูกวัวอ่อนแอ  แม่ไม่ให้กิน หรือหัวนมใหญ่เกินไป(ถ้าถูกดูดหรือรีด จะค่อยๆลดขนาดลงเอง)  มีหลายวิธีในการช่วยเหลือเช่น
1.จับแม่วัวใส่ซอง  รีดนมใส่ขวด  แล้วป้อนโดยใช้จุกนม ( ควรให้ได้ปริมาณ 2 ลิตร) วิธีนี้เหมาะกรณีลูกอ่อนแอ  เวลาป้อนให้ระวังลูกวัวสำลักด้วย
2.จับแม่วัวใส่ซอง พยุงลูกมาดูดนม (เหมาะกรณีลูกแข็งแรงพอยืนได้  แต่หานมไม่เป็น  หรือกรณีแม่หัวนมใหญ่เกินไป ให้ลองจับหัวนมยัดใส่ปากลูกดู )
3.กรณีที่อ่อนแอมาก ไม่ยอมดูดเลย ( อันนี้ให้ทำใจเผื่อ  คือถึงได้นมน้ำเหลืองก็อาจไม่รอด)   อาจต้องรีดนมแม่ แล้วกรอกผ่านสายยางเข้ากระเพาะ(ยากสำหรับคนไม่เคยทำ)

โดยทั่วไปแล้ว ถ้าลูกวัวเกิดมาแข็งแรง และได้ รับ นมน้ำเหลือง  ก็คงรอดแน่ๆ
                     ถ้าลูกวัวเกิดมาแข็งแรง แต่ไม่ได้ รับ นมน้ำเหลือง   รอดยาก
                     ถ้าลูกวัวเกิมาอ่อนแอมาก  แต่ได้รับ นมน้ำเหลือง  ยังน่าลุ้น              
                     ถ้าลูกวัวเกิมาอ่อนแอมาก  และไม่ได้รับ นมน้ำเหลือง  ทำใจครับ